Güçlü ve Sağlam Çocuklar Yetiştirmek
Belirsizliklerle dolu, tehlikeli bir dünyada yaşamakta olan anne babalar olarak istiyoruz ki çocuklarımızı köpüklere sarabilelim; onları güvende tutalım ve hatta gerçek yaşamın anlamsız trajedilerinden de koruyabilelim. Ama olmuyor, yapamıyoruz. Bugünkü dünyanın gerçeği şu ki toplu katliamlar, terörizm, salgın hastalıklar, afetler ve ani saldırılarla sık sık karşılaşıyoruz. Böyle olaylar olduğunda tepkilerimiz aslında benzer bir yol izler. Şaşırır sarsılırız. Üzülürüz. Bir daha olup olmayacağını, bizim yaşadığımız yerde de tekrarlanıp tekrarlanmayacağını merak ederiz. Bazılarımız da bu tür olayları sık sık yaşamaktan artık uyuşmuştur.
Ergeninizle herhangi bir konuşmaya başlamadan önce biraz zaman ayırıp kendinizi gözlemleyin. Bu olay sizi nasıl etkiliyor? Konuyu ergeninizle konuşmadan önce kendi duygularınızı halletmeniz ve onları kontrol altına almış olmanız önemli bir adımdır. Olay sizi kızdırdıysa, kendinize sakinlemek için bir süre tanıyın. Dehşete kapıldıysanız, bunu sindirmek için kendinize süre tanıyın. Endişeliyseniz, endişenizi arttıracak haberlerden, hikayelerden ve konuşmalardan uzak durun. Yetişkin olmamız bizim hasar görmeyeceğimiz anlamına gelmez. Burada, çocuğunuzun ya da ergeninizin sizin duygusal tepkinizden nasıl etkileneceğini hesaba katmak önemlidir. Öte yandan sarsıldığınızı onlarla paylaşmalısınız çünkü gençlerin bu olayların olağan olduğunu ya da bizim tepkisiz olduğumuzu düşünmelerine asla izin vermemeliyiz. Ergenler de benzer sarsıcı duygular yaşıyor olabilirler. Duygularını ifade etmelerine izin vermek önemlidir. Onların kızgınlıklarını, engellenmişlik duygularını ya da şoklarını asla azımsamamalıyız. Çocuğunuzun aşırı duygusal olması, olması gerekendir. Geleceğe dair umudu gençlikteki tutku ve duygular ayakta tutar.
Çocuğunuzu Tanıyın: Dürüst Olun ve Onunla Yaşına Uygun Konuşmalar Yapın
8 yaşındaki bir çocukla tabii ki 15 yaşındaki bir çocukla konuştuğunuz gibi konuşamazsınız. Genellikle 7 yaşın altındaki çocuklar travmatik olayları tam olarak anlayamaz ve sindiremezler. Çocuğunuz hangi yaşta olursa olsun, bir trajedi ya da kayıp karşısında duygusal olarak nasıl bir tepki vereceğini sizin bilmeniz önemlidir. Açıklama yaparken onun anlayabileceği ve rahatça kaldırabileceği bir düzeyde konuştuğunuzdan emin olun.
Bilgiye ağırlık verin ve kulağına gelmiş olabilecek yanlış bilgiyi düzeltin. Gereksiz iç bulandırıcı ayrıntılara girmekten kaçının. Yaşanan olaya coğrafi olarak ne mesafede olduğunuzu ve bu olayla bir ilginiz olup olmadığını da göz önünde bulundurun. Yanlış anlamaları giderin, açıklayın. Sakin ve dürüst bir sohbetle onlara güven verin. Sordukları bir sorunun cevabını bilmiyorsanız, bilmediğinizi söylemenin bir sakıncası yok. Bu korkunç olayın gerçekleşme nedenini bilmediğinizi söyleyebilirsiniz. Her yaştaki çocuğa, onun ne gördüğünü, ne duyduğunu ya da ne okuduğunu sorarak sohbet ilerletilebilir.
Ergeninizin Dayanıklılığını ve Gücünü Destekleyin
Kriz dönemlerinde, ergeninizi dinlemeniz onu desteklemenin, sevginizi ve kabulünüzü göstermenin en etkili yoludur. Onları dinlediğinizde konuyla nasıl baş ettiklerini, olayları nasıl yorumladıklarını , sizden ve diğer yetişkinlerden ne beklediklerini anlayabilirsiniz.
Kimi ergenler başkalarının ne düşündüğünü anlatarak kendilerini ifade etmeyi tercih ederler. Kendilerinin de böyle hissedip hissetmediğini sormaktansa, onları dinleyebilirsiniz. Böylece anlatmayı sürdürmelerini, duygu ve düşüncelerinin kabul gördüğünü hissetmelerini sağlayabilirsiniz.
Ergen Medyasının İzlenmesi
Küçük çocukların toplu saldırı haberlerini izlemeleri genelde doğru değildir. Ancak ergenlerin bunları izlememelerini beklemek pek de gerçekçi olmaz. Sosyal medyadaki arkadaşlarından, akıllı telefonlardan ve televizyondan bir şeyler olduğunu nasıl olsa öğreneceklerdir. Onlara gelen bilgiler doğru olmayabilir. Dolayısıyla, gördükleri ve duydukları her neyse, bunlar üzerine sohbet etmek gereklidir.
Basit sorular sohbeti başlatmanın iyi bir yoludur? “Sen neler duydun?”, “Okulda arkadaşların bu konuda ne diyorlar?”, “Sosyal medyada neler paylaşıyorlar?” diye sorabilirsiniz. Sorularınızı sorduktan sonra sohbetin doğal akışına izin verin. 7-24 medya gevezeliğinin sürdüğü bir çağda haberleri onlarla birlikte izlemek ve böylece kendiniz de daha çok şey öğrenerek sohbet etmek iyi olur. Bırakın ergen size sorular sorsun. Siz de sorun. Böylece olayın sonrasında ergeninizin ne kadar haber ve bilgiye maruz kaldığını izleyin, ve bunu sınırlamaya çalışın. İnternette arama yapmaktan vazgeçirmeye çalışın. Televizyonunuzu kapatın ve konuyla ilgili bilgi almak için kullanıyorlarsa akıllı telefonlarını da bir kenara bırakmalarını söyleyin. Unutmayın, onların bilgi sahibi olmayı öğrenmelerini istiyoruz ama desteğe ihtiyaçları olduğunda da sürekli travma etkisi yaratacak çarpıcı görüntülere maruz kalmalarını değil, insanlara baş vurmalarını istiyoruz.
Görseller: Edvard Munch, C. Malchiodi
- Bu Sıkıntının Adı Yas – Scott Berinato’dan Çeviren: Süheyla Pınar Alper - 03/26/2020
- Meditasyon Yapın – Süheyla Pınar Alper - 11/30/2019
- Kandırıkçılık İnancı – Süheyla Pınar Alper - 10/15/2019