BYBO Beşer Yapım Bakım Onarım
Hikayelerini bizimle paylaşan BYBO üyelerine çok teşekkürler! Tuvalet eğitimi başarı hikayeleri serisinin ilk bölümüne hoş geldiniz. Bu hikayelerin kafanızdaki bazı soruları cevaplayacağını ve kaygılarınızı hafifleteceğinizi düşünüyoruz.
1. Hazır olduğunu erken belli eden çocuk
Kızım Sanem Nil bezsiz gezmeyi seviyordu, bezi olsa da tuvalete biri girdiğinde o da kapı önünde tuvaletini yapıyordu, sonra değiştiriyorduk. 1,5 yaş dönemi sıcaklardan ve bezsiz oluşundan da faydalanarak tuvalet alışkanlığı için çalışmaya başladık. Banyoya bir lazımlık koyduk, önce sık sık, sonra uzun aralıklarla sorduk. Zaten biri tuvalete gidiyorum dediğinde, o önden koşup “önce ben!” diyordu. Bu süreç gece için de geçerli, gündüz de gece de bezsizdi. Gece iki kez seslenirdik. Bu şekilde ufak kaçırmalar olsa da, hızlı bir geçiş oldu.
Aysuda’nın notu: Burada çocuk çok küçük olmasına rağmen bezsiz gezmek isteyerek, hazır olduğuna dair işaret vermiş ve annesi bu işareti kaçırmamış. Dikkate almasaydı, yıllar sonra tuvalet eğitimi vermeye başladığında, bu fırsat kaçmış olabilir ve çocuk direnebilirdi. Çok küçük olsa da, çocuğunuz işaret veriyorsa, dikkate alın.
2. Çişini iletişim aracı olarak kullanan çocuk
Kızım 19 aylık olduğunda Özgür doğdu. Oğlum 9 aylık iken yürüyünce, ablasını taklit etmeye, ablası tuvalete girdikçe o da girip çişini bezine yapıp bezini orada atıp çıkmaya başlamıştı. Erken olduğunu düşündük, ama engellemedik. Bir yaş sonrası o da kendi lazımlığında bu olayı sürdürdü. Özgür’ün evi yıkaması uzun sürdü. Konuşmasını anlamamız geç başladı, tamamen bizim yeteneksizliğimiz. Çocuk kendini anlatamadığı zamanlarda olduğu yere çiş yapıyordu. Biz anlattıklarını anlamayı başarınca, bu durum tekrar yaşanmadı.
Aysuda’nın notu: Tuvalet eğitimi almış çocuklar, burada da görüldüğü gibi yere çiş, hatta kaka yapmayı bir iletişim aracı olarak kullanabilir. Bu onların hayatlarında yetişkinlere karşı kullanabileceği tek araç olabilir. Size bir şey anlatmak, kızdıklarını göstermek için altlarına yapabilirler. Bunu henüz hazır değil, çişini tutamıyor, laftan anlamıyor diye yorumlamak hata olur. Ne zaman altına yaptığına dikkat edin.
3. Biraz gecikmiş eğitim
3,5 yaşında başladık biz tuvalet eğitimine. Ev değişikliği, ülke değişikliği gibi sebeplerden geç oldu. Hiç ödül-ceza yöntemi uygulamadım. Bezini alt çamaşırlarını çıkardım, öncesinde sürekli anlattım, hazırladım. İlk bir hafta biraz kaçırıp, sonra çişinin geldiğini söyledi. 2 kez üzerine kaka yaptı. Gece bez bağlamadım, kaldırmadım. Bir kez yaptı yatağa gece. Sorunsuz hallettik. O mutlu, ben mutlu, tuvalette hep hikayeler anlattım güldürdüm, hiç korkmadı.
Aysuda’nın notu: Tuvalet eğitiminde 30 ayı geçmek pek tavsiye edilmez, ama geciktiyseniz, bunun avantajını da kullanın. Bu ne demek? İleri yaşta çocuk laftan daha iyi anlar. Burada anne, iletişime çok önem vermiş, yaşı uygun olduğu için de çocukla önceden konuşarak onu psikolojik olarak hazırlamış. Özellikle konuşulanları anlayan, dinleyen çocuklar için eğitime başlamadan önce konuşarak hazırlamak önemlidir. Bu bütün değişiklikler için önemlidir. En az bir hafta boyunca her gün çocukla konuşup, hazırlamanızı tavsiye ederim. Çocuklar sürpriz sevmez.
4. Tuvalet iletişimi ve eğitimine çok erken başlayan eski nesil anneler
a. Ben kızımı büyütürken hazır bez yaygın değildi ve çok pahalıydı. 6. Aydan sonra kakalı bez yıkamadım. Ikinmaya başlayınca altını açar lazımlığa otururdum hemen. Bir yaşından sonra çiş faslını da hallettik. Her yere lazımlık taşırdım yanımda. Şimdi bez yıkamakla uğraşılmadığı için eğitim çok gecikiyor gibi geliyor bana.
b. Beni annem 9 aylık olduktan sonra bezsiz bırakmış. Alışmışım hemen. Hazır bezler bize rahatlık, bebekler de ıslandığını hissetmediğinden onlara da rahatlık ve neticede üç, dört yaşına sarkan tuvalet eğitimleri.
Aysuda’nın notu: Annem ben daha bir aylıkken kakamı tuvalete yaptırmaya başlamış. Ikınmaya başlayınca klozete götürürmüş. Bana 18 aylıkken anneannem tuvalet eğitimi vermiş. 3 gün boyunca o beni ikna etmeye çalışmış. O ısrar ettikçe, ona çişimi söylememişim (çocuk inadı). Anneannem evine döner dönmez, anneme çişim var demeye başlamışım. Tuvalet eğitimim bu kadar sürmüş. Bu benim neslim için çok klasik bir hikaye. Eskiler çok erken tuvalet iletişimine ve tuvalet eğitimine başlıyorlarmış haklı olarak. Annemin her gün bez kaynattığını düşündükçe bile fenalaşıyorum. Belki de eğitmemiz gereken çocuklar değil, kendimiz. Elde yıkanan bezler kullanın, 3 gün sonra tuvalet eğitimi korkunuz yok olabilir.
5. Erken yaşta tuvalet iletişimine başlayan anne
2-3 aylıkken tuvalet iletişimine başlamıştım. O zamanlar bunun tuvalet iletişimi olduğunu bilmiyordum. Kakasını yapacağını hissettiğim an onu oturur pozisyonda ayakları masaya basacak şekilde tutuyor, “Kaka, kaka” diyordum. Ben tuvalete girdiğimde eğer içeri girmek isterse izin veriyor ve çişimi kakamı yaptığımı anlatıyordum. Lazımlık -6 aylıktan itibaren gözü alışsın diye- oyuncaklarıyla beraber kimi zaman salonda, kimi zaman farklı odalarda duruyordu. Ona lazımlığın ne işe yaradığını, zamanı gelince isterse kakasını, çişini lazımlığa ya da tuvalete yapabileceğini anlatıyordum. Bazı zamanlar, kakasını yapacağını anladığımda onu tuvalete tutuyor; sonra da mutlaka kakasını, çişini gösteriyordum. 21 aylıkken bezi gündüzleri bırakmaya karar verdim, çünkü gece emmesini hala kesememiştim 🙈 Artık büyüdüğünü, bebek olmadığını, o yüzden tuvalete gideceğini anlattım.
İlk gün bezsiz takıldı. Birkaç kere altına yaptı. 2. gün de yapınca hazır olmadığını düşenerek pants bezlerle devam ettik, ama 3. günden sonra çişini söylemeye başladı. Sonra söylemeye devam etti ama biz yoğunluktan ya da üşengeçlikten bir türlü külot almaya gidemedik. Bir gün altında pants bez varken ve parka giderken anneannesine kakasının geldiğini söylemiş. Anneannesi de yolu yarılamışken tekrar dönmek istememiş ve altına yapabileceğini söylemiş. O günden sonra “demek ki istediğim zaman altıma da yapabiliyorum” mesajını alan kızım bazen söylemeye bazen altına yapmaya başladı. Bunun üzerine hem gece hem gündüz bu işi halletmeye karar verdik. 22. 5 aylıkken onunla tekrar konuştuk ve tüm bezleri gözünün önünden kaldırdık ve bir sürü külot aldık. Lazımlığı da en çok vakit geçirdiği salona koyduk.
İlk gün birkaç fire verdi. Gece de bir kere tuvalete kaldırdım. 2. gün altına kaçırma sayısı azaldı 3. gün 1 kere kaçırdı. 4. Gün sanırım her şey halloldu. Akşam 21:00 gibi yatıyor. Yatmadan önce tuvalete gidiyoruz mutlaka. Gece emmek için 2-3 kere kalkıyor ama tuvalete götürmüyorum. Sabah uyanınca kendisi “Kakam geldi” diyor. Tuvalete götürüyorum. Çişe de kakaya da “kakam geldi” diyor. Sadece çişini yaparsa “Aaa çiş yaptım” diyor. Oyuna dalıp bazen uzun süre (3-4 saat) tuvalete gitmediği oluyor. O zaman ben “Benim çişim geldi, tuvalete gideceğim” diyorum. O da “anne benim de kakam var” diyor. Bir kere kabız olmuştu. Tuvaletini 5-6 saat tutuyordu. Kabızlığı geçince normale döndü. Yaşadıklarımdan çıkardığım sonuçlar: Gece ve gündüz aynı anda bırakılmalı, bezi tamamen hayattan çıkarmalı, yatağına alez vs serilecekse ona bu kesinlikle hissettirilmemeli, öncesinde tuvaletini yapan çocuk resimleri göstermek oldukça faydalı oluyor. Anneyi tuvaletini yaparken görmesi de pozitif etkiliyor. Gece emmesinin gece bezi bırakmasında negatif bir etkisi yok. Bugün 2 yaşına girdi bu arada.
Aysuda’nın notu: Burada çocukla iletişimde istikrarın önemini görüyoruz. Anneannenin bir kez dahi kuralı çiğnemesi ve “altına yap” demesi, tuvalet eğitimini neredeyse hüsrana çevirmek üzereyken, anne duruma el koyup, taarruza geçmiş. Bir eğitime başladıysanız, geri adım atmayın, istisna yapmayın, baştan kuralları belirleyin ve o kurallara uyun. Başarısızlıkla sonuçlanan çoğu çaba, istikrarsız davranışlar ve kuralların bizzat kural koyucular tarafından “bir kereden bir şey olmaz” anlayışıyla çiğnenmesinden kaynaklanıyor. Daha oturmamış bir davranışa istisnalar getiremezsiniz. Çocuk bunu kullanır. Size otorite olarak güveni de sarsılır. Çocuklar özellikle anne-babalarının tutarlı olmasını isterler. Bu onlara güven verir, yaşamlarındaki belirsizlikleri azaltır.
Tuvalet iletişimi nedir, nasıl yapılır?
- Cinsel İstismarı Engellemek ve Cezalandırmak - 02/27/2018
- Ateşi düşürmek zorunda mısınız? - 01/24/2018
- Bir Erkekten Kadınlara Sorular - 01/23/2018
